NAVIGACIJA
LOKACIJA STARČEVA JE NASELJENA OD DAVNINA
Reč-dve o neolitu i starčevačkoj kulturi
Starčevo je dobilo Trg neolita. Iako je Starčevo u svetu poznato po svom arheološkom lokalitetu, o njemu se u nas malo zna. Upavo zbog toga, podsetićemo na osnovne pojmove vezane za neolit i Starčevačku kulturu.
Ovaj lokalitet nalazi se na levoj obali Dunava, osam kilometara od Pančeva, a severozapadno od Starčeva (od Ulice JNA prema ritu, gledano iz pravca restorana “Đeram“). Prva iskopavanja na ovom lokalitetu izveo je 1939. godine Miodrag Grbić. Sredinom pedesetih godina 20. veka, istraživanja su vodili Milutin Garašanin i Draga Garašanin. Pronađene su dosta grube keramičke posude, ali i keramika s geometrijskim ornamentima, te i antropomorfne figure izrađene od pečene zemlje. Pronađena su i oruđa od kamena i kostiju. Datiranje nalaza nije sasvim pouzdano, ali se uzima da pokrivaju razdoblje 5500-5000 godina pre nove ere.
Zbog izuzetnog značaja otkrivenih nalaza (naročito specifične keramike slikane belom, crnom i crvenom bojom), kultura starijeg neolita na prostoru centralnog Balkana dobila je ime Starčevačka kultura. Na ovom lokalitetu otkrivene su zemunice, prečnika 2-6 m, kružnog i elipsoidnog oblika, od kojih su dve sadržale peći. U samom naselju, među zemunicama je pronađeno nekoliko grobova, kao i brojni predmeti, kameno i koštano oružje i oruđe. Proučavanje specifične starčevačke keramike i njenih veza sa slikanom keramikom neolitskih kultura u Podunavlju, Grčkoj i Bliskom Istoku omogućava otkrivanje pravaca kretanja prvih nosioca neolitskih kultura u našim oblastima. Starčevačka kultura je u svojoj najmlađoj fazi, periodu starijeg neolita, bila paralelna sa vinčanskom kulturom.
Ljudi ove kulture naseljavali su se na povišenim obalama reka, na padinama brežuljaka ili prirodnim uzvišenjama. Sve su staništa jamskog tipa, sastavaensod zemunica u obliku broja osam, a uz zemunice nalaze se ukopane ostave.
Starčevačka kultura donosi početke stalnog naseljavanja stanovništva i stacionarne poljoprivrede (pšenica, ječam i proso) te uzgajanja stoke (ovce i koze te goveda), dok su lov i ribolov manje zastupljeni, premda su na području Vučedola iz razdoblja ove kulture nađene i udice načinjene od kostiju.
Iskopavanja na ovom lokalitetu još nisu okončana jer nema dovoljno sredstava. Grad Pančevo ništa ne čini na iskorišćavanju ovog brenda, a Mesna zajednica Starčevo je, kako smo već napomenuli na početku teksta, nedavno uređeni trg u centru nazvala - Trgom neolita.
U planu je, kada se za to stvore uslovi, i izgradnja “neolitskog parka“, tik pokraj postojećeg arheološkog lokaliteta, ali to će sačekati završetak arheoloških aktivnosti. U međuvremenu, planira se da se sa Turističkom organizacijom Pančeva ovaj arheološki lokalitet obeleži.
P. Andrejić
Sajt je optimizovan za MSIE 7 i rezoluciju 1024x768.
©2009 Webmaster